Son dönemde Türkiye'de iş güvencesi ve sosyal haklar konusu gündemde önemli bir yer tutmaktadır. Bu bağlamda, bedelli askerlik yapanların kıdem tazminatı alıp almayacaklarına dair sorular sıkça gündeme geliyordu. Son günlerde istinaf mahkemesinin verdiği emsal niteliğindeki karar, hem genç asker adaylarını hem de işverenleri yakından ilgilendiriyor. Peki, bedelli askerlik yapanlar gerçekten kıdem tazminatı alabiliyor mu? İşte bu konuyla ilgili tüm detaylar.
Bedelli askerlik, belirli bir bedel ödeyerek askerlik görevini yerine getirmeden muaf olma imkanını sağlayan bir uygulamadır. Türkiye'de özellikle son yıllarda birçok genç, yoğun iş yaşamı ve kariyer hedefleri nedeniyle bu imkanı tercih etmişlerdir. Bedelli askerlik sistemi, 2011 yılından bu yana çeşitli düzenlemelerle ülkemizde uygulanmaktadır. Genellikle birkaç ay süren bir eğitim sonrasında askerlik hizmeti tamamlanmış sayılan gençler, iş hayatlarına dönebiliyorlar. Ancak, bedelli askerlik uygulaması kimi sosyal hakların kaybedilmesine neden olabiliyor. İşte bu noktada, kıdem tazminatı alıp almayacakları sorusu gündeme geldi.
Geçtiğimiz günlerde istinaf mahkemesi, bedelli askerlik yapan bir çalışanın kıdem tazminatı talebinin kabul edilebileceğine dair önemli bir karara imza attı. Mahkeme, bedelli askerlik sürecinin çalışanların iş güvencesini ve kıdem tazminatı haklarını etkilemeyeceğini vurguladı. Kararda, “Bedelli askerlik, çalışanın iş güvencesini ortadan kaldırmaz; dolayısıyla bu süreçte kıdem tazminatı hakları korunur” ifadelerine yer verildi. Bu karar, sadece ilgili davayı değil, benzer durumdaki birçok çalışanı doğrudan etkileyecek emsal nitelikte bir gelişmedir.
Türk Medeni Kanunu ve İş Kanunu çerçevesinde değerlendirildiğinde, kıdem tazminatının işçinin çalıştığı süre zarfındaki hizmetine bağlı olduğu biliniyor. Bedelli askerlik sürecinde, iş sözleşmesi feshine kadar işçinin çalışma hakkının devam ettiği düşünülerek, bu gibi durumlarda işçinin kıdem tazminatı alabileceği sonucuna varılıyor. Bu kararla birlikte, bedelli askerlik yapmayı düşünen birçok çalışan, haklarının sigortalandığını ve kıdem tazminatlarını kaybetmeyeceklerini bilerek daha rahat bir karar alabileceklerdir.
Mahkeme kararı sonrasında işverenler de benzer durumla karşılaşacakları için çeşitli hukuki sorularla baş başa kalabilirler. Örnek olarak, işverenler, bedelli askerlik yapan çalışanları işe alırken ya da işten çıkarırken nelere dikkat etmelidir? Ancak en önemlisi, bedelli askerlik sürecinde çalışanlarının kıdem tazminatı haklarının korunup korunmadığıdır. Çalışanlar, bedelli askerlik sürecinde işvereniyle açık bir iletişim kurarak haklarının farkında olmalarını sağlamalıdır. Bu durum hem işverenlerin hem de çalışanların menfaatine olacaktır.
Sonuç olarak, istinaf mahkemesinin verdiği karar pek çok genç için anlamlı bir kabulleniş ve güvence sağlamaktadır. İşverenlerin ve çalışanların bu konudaki hukuki süreçler hakkında bilgi sahibi olmaları, her iki tarafın da haklarının korunmasını sağlayacak ve iş yaşamında karşılaşabilecekleri sorunları minimize edecektir. Bedelli askerlik yapmayı düşünenler, bu emsal kararı göz önünde bulundurarak, kariyer planlamalarını daha sağlıklı bir çerçevede yapabilirler. Öte yandan, çalışan haklarına dair bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetlerine de ihtiyaç duyulması, sosyal diyalogun güçlenmesine vesile olacaktır.
